W postępującym procesie globalizacji jednym z kluczowych elementem jest integrująca się w skali światowej gospodarka. Jej aktualny kształt powoduje jednak, iż bogaci stają się coraz bogatsi, podczas gdy całe społeczności, kraje i narody ulegają wyzyskowi i marginalizacji, co skazuje je na nędzę i głód. Istotne znaczenie w tym procesie ma handel międzynarodowy, którego niesprawiedliwe zasady faworyzują kraje bogate i korporacje międzynarodowe, ze szkodą dla krajów ubogich. Niesprawiedliwe ceny ich produktów na rynkach światowych (nawet poniżej kosztów produkcji), utrudnienia w dostępie na rynki krajów bogatej Północy oraz dotacje w tych krajach, głównie dla rolnictwa, powodują olbrzymie straty dla gospodarki krajów ubogich. Ma to dramatyczny wpływ na los ich mieszkańców.

Dla ubogich producentów i robotników w krajach ubogiego Południa, tzw. krajach Trzeciego Świata (najbiedniejszych krajach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej), oznacza to często nadmiernie długie godziny morderczej pracy w skwarze albo w niezdrowych czy niebezpiecznych warunkach, która jednak nie umożliwia im wyjścia z ubóstwa. Czasem zapłata nie starcza nawet na wyżywienie. Wykorzystywana bywa praca dzieci i niewolników.

Przeciwstawia się temu międzynarodowy nurt alternatywnego handlu, opartego na zasadach etycznych, zwany „sprawiedliwym handlem” (Fair Trade). Rzuca on wyzwanie niesprawiedliwym praktykom handlowym, które utrzymują ludzi w nędzy.

Do podstawowych praktyk sprawiedliwego handlu należy dokonywanie zakupów bezpośrednio u drobnych producentów w Trzecim Świecie i zapłacie sprawiedliwego wynagrodzenia, umożliwiającego im życie w godnych warunkach, zapewnienie bezpiecznych i godnych warunków pracy, wykluczenie pracy dzieci i niewolników, poszanowanie środowiska naturalnego, umożliwienie planowania przyszłości gospodarczej i tworzenia perspektyw dla zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych. Sprawiedliwy handel używa specjalne znaki handlowe, przyznawane przez niezależne organizacje kontrolne, które gwarantują, iż oznakowany produkt spełnia międzynarodowe kryteria sprawiedliwego handlu, kształtuje też wśród konsumentów poczucie odpowiedzialności za decyzje podejmowane w momencie nabywania produktów z krajów ubogich.

Dzięki sprawiedliwemu handlowi wielu ludzi, których utrzymanie zależy od sprzedaży ich wyrobów rzemieślniczych, tkanin czy produktów rolnych, jak np. kawa, herbata, ziarno kakaowe czy owoce tropikalne, zyskuje szansę na wyjście z ubóstwa. Sprawiedliwy handel umożliwia im zdobycie środków, wiedzy i umiejętności potrzebnych do rozwijania działalności gospodarczej, przyczynia się też do ich rozwoju osobowego.

Wielkie znaczenie dla zrozumienia i właściwego rozwiązywania problemów, związanych z niesprawiedliwą wymianą handlową, ma społeczna nauka Kościoła. Już Sobór Watykański II w Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et Spes (1965 r.) stwierdził: „Nie przyniesie się narodom na drodze postępu pomocy materialnej, jeżeli nie przekształci się gruntownie form dzisiejszego handlu” (KDK 85). Papież Paweł VI w swej encyklice Populorum progressio (1967) poświęcił wiele miejsca zagadnieniu równości w stosunkach handlowych (cz. II, rozd. II, p. 56 nn.), jako istotnego warunku solidarnego rozwoju społeczności światowej, w której każdy człowiek będzie mógł prowadzić godne życie. Naukę tę kontynuuje i rozwija papież Jan Paweł II, zwłaszcza w encyklice Sollicitudo rei socialis (1987), ukazując światowy system niesprawiedliwości i wyzysku, uwikłany - jak pisze Papież - w „grzechy społeczne” czy „struktury grzechu”.

Nauczanie społeczne Kościoła w wielkiej mierze przyczynia się do tego, że postępowanie etyczne w gospodarce stało się obecnie tendencją światową, której nie można zlekceważyć i w Polsce. Coraz więcej ludzi oczekuje, że firmy będą nie tylko zapewniały miejsca pracy, produkowały, sprzedawały i przynosiły zyski, ale że ich kultura i działanie będzie obejmować także wrażliwość na wartości ludzkie i społeczne, i to w skali globalnej.

Wielkie znaczenie dla zmian w stosunkach gospodarczych między bogatą Północą a ubogim Południem ma też edukacja, kształtowanie etycznego stylu konsumpcji oraz postaw globalnej solidarności. Dzięki temu wiele ludzi nie chce dłużej uczestniczyć w niesprawiedliwości i wyzysku, nabywając towary wytworzone i sprzedawane z pominięciem etyki. Jako świadomi konsumenci wykorzystują swą siłę ekonomiczną, by wpływać na światowe stosunki gospodarcze i społeczne.

Aby wyjść naprzeciw tym problemom, niektórzy uczestnicy gdańskiego ośrodka Ruchu Maitri wraz z członkami innych organizacji i osobami niezrzeszonymi postanowili założyć Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu „Trzeci Świat i My”. Został opracowany statut, który czeka na rejestrację.

Stowarzyszenie rozpocznie swą działalność od zera. Nie dysponuje żadnymi środkami, ma niewielu członków. Każdy jednak, kto uważa cele Stowarzyszenia za słuszne, może je wesprzeć już teraz. Na konto Ruchu Maitri można wpłacać datki na rejestrację i rozpoczęcie działalności z tytułem „pomoc rozwojowa” - po założeniu nowego konta zostaną tam przelane. Szukamy osób, które chciałyby zostać członkami Stowarzyszenia. Niedługo będziemy szukać osób, które chciałyby dla siebie, swej rodziny i znajomych nabywać towary sprawiedliwego handlu, jak kawa, herbata i inne produkty spożywcze z krajów Południa, wyroby rzemiosła artystycznego itp. Będą potrzebne osoby, by informować i edukować o tym nowym sposobie działania, wreszcie takie, które pomogą w dystrybucji towarów sprawiedliwego handlu. Zainteresowanych prosimy o kontakt.