Encyklika „Fratelli tutti”,a uczestnicy ruchu „Maitri”
Jakie nauki płyną dla uczestnika ruchu „Maitri” z encykliki papieża Franciszka „Fratelli tutti”?
Encyklika „Fratelli tutti”, a uczestnicy ruchu „Maitri”. Papież Franciszek podpisał swoją encyklikę „Fratelli tutti” 3. października 2020 roku, w momencie, kiedy cały świat dotyka pandemia COVID-19, a my musimy żyć w innych warunkach. Jego słowa można traktować jako próbę dodania otuchy oraz wskazania właściwych dróg postępowania w nowej rzeczywistości.
Jak wynika z tytułu, który w języku włoskim oznacza – „wszyscy bracia”, encyklika poświęcona jest w głównej mierze braterstwu i przyjaźni społecznej. Temat ten jest szczególnie znamienny dla uczestników ruchu „Maitri”, traktujących pomoc innym jako najwyższą wartość. Słowo „maitri” w języku Indusów znaczy „braterstwo”. Uczestnicy ruchu podążają drogą braterstwa, kierując się w życiu zasadami Ruchu, oraz wspólnie działają na rzecz najbiedniejszych. To są właśnie osoby „wolne, gotowe na prawdziwe spotkanie”, o których pisze papież. Postępowanie i zaangażowanie uczestników ruchu „Maitri” daje nadzieje na poprawę losu ludzi, którzy mają w życiu znacznie gorzej niż my.
Wspólnota jako droga ku lepszemu życiu
Z pandemią koronawirusa zmagamy się od początku tego roku. Przypomina nam to, że nie jesteśmy odizolowani, na świecie istnieją pewne zależności, a wszyscy jesteśmy jedną wielką wspólnotą i mamy podobne problemy oraz potrzeby. Już na samym początku papież zaznacza „Nikt nie może stawić czoła życiu w sposób odosobniony. Potrzebujemy wspólnoty, ażeby nas wspierała, pomogła nam, takiej, w której pomagamy sobie nawzajem patrzeć w przyszłość!” Tylko dzięki temu możemy budować prawdziwe braterstwo.
Według papieża, warunkiem koniecznym do tego jest otwarte serce: przyjmowanie i ochrona migrantów, umożliwienie uboższym narodom dojścia do głosu we wspólnych decyzjach na arenie międzynarodowej, współpraca wszystkich państw, a przede wszystkim lepsza polityka: reforma europejskich organizacji, zmiana świadomości polityków. „Dobra polityka łączy miłość z nadzieją, z ufnością w zasoby dobra, które mimo wszystko znajdują się w sercach ludzi”.
Wyrzuceni poza nawias
Niestety, w tej pędzącej rzeczywistości dochodzą do głosu tylko jednostki najsilniejsze, co powoduje wykluczenie, ignorowanie tych słabszych, a jest ich naprawdę dużo. Oni są wbrew pozorom bardzo blisko nas. To starsi, o których rodzina już nie chce pamiętać, niepełnosprawni, którzy sprawiają kłopot tym tylko, że istnieją, osoby innej rasy czy wyznania, bezdomni. To również ci, których być może nie widzieliśmy nigdy na oczy i przez to o nich zapominamy, ponieważ mieszkają z dala od nas, w innych krajach, najuboższych regionach świata. Jednak nie są oni skazani na zapomnienie. O najbiedniejszych pamiętają na pewno uczestnicy ruchu „Maitri”. Pomoc zapewniona jest dzieciom w programie Adopcja Serca, głodującym, niepełnosprawnym czy cierpiącym.
Znaczenie pamięci
Każde pokolenie i czasy są naznaczone bólem, spowodowanym tragicznymi wydarzeniami. Ojciec Święty apeluje, by nie zapominać o holokauście czy bombardowaniach atomowych Hiroszimy i Nagasaki. „Bez pamięci nigdy nie można iść naprzód; nie można się rozwijać bez pełnej i jasnej pamięci” – pisze. Dużo miejsca poświęca na omówienie zagrożeń, jakie nas dotykają w nowym tysiącleciu, związanych chociażby z rozwojem technologii. Internet, który nam bardzo pomaga i ułatwia życie, źle wykorzystywany może okazać się środkiem do stosowania przemocy słownej, prześladowania czy popełniania innych przestępstw. Jest stanowczo przeciwny stosowaniu kary śmierci, a na temat wojny twierdzi, że „jest porażką polityki i ludzkości, haniebną kapitulacją, porażką w obliczu sił zła”.
Otworzyć się na innych ludzi i inne narody
Papież Franciszek zwraca uwagę na to, jak często ludzie kierują się nienawiścią w stosunku do osób innej narodowości. Rządzi nami lęk przed obcością, przez co automatycznie przyjmujemy wrogą postawę, w ten sposób broniąc się przed nieznanym. Warto jednak przezwyciężyć ten strach, który nas ogranicza. W przeciwnym razie tracimy tylko szansę na owocne spotkanie się z czymś nowym w naszym życiu. Ksenofobia wyraża się na różne sposoby, od działania jednego człowieka, który obraża inną osobę na ulicy, aż po decyzje polityczne poszczególnych krajów.
Każdy człowiek ma swoją godność, którą powinniśmy uszanować. Papież często podkreśla, by o tym nie zapominać. Zachęca do przezwyciężania zła czy konfliktu dobrem, poprzez dialog i cierpliwe negocjacje. Konstruktywna rozmowa pomaga w porozumieniu się i budowaniu wspólnego dobra. Bierze się pod uwagę głos z każdej strony i nie dyskredytuje tylko dlatego, że różni się od naszego wyobrażenia. Do poprawiania jakości dialogu mogą przyczynić się również media, które, odpowiednio wykorzystane, mają wielką moc.
Ruch „Maitri” – braterstwo wcielone w życie
Pomoc ubogim w Afryce i Azji ruch „Maitri” realizuje na różne sposoby. Finansowanie dostępu do edukacji, zakupów żywności, leków, środków higieny, potrzebnych przedmiotów codziennego użytku, budowa i remonty domów, szkół. Odbiorcami pomocy są w większości dzieci i młodzież. To właśnie dla nich powstał program Adopcja Serca, czyli adopcja na odległość, dzięki któremu tworzone są szanse do pobierania nauki w szkołach i wsparcie w utrzymaniu. Według papieża Franciszka – „Izolacja i zamknięcie w sobie, bądź w kręgu własnych spraw, nie są nigdy drogą do wzbudzenia nadziei i dokonania odnowy, lecz jest nią bliskość, kultura spotkania”. Program Adopcja Serca to przykład przyjaźni społecznej, kultury spotkania i otwarcia na potrzeby ubogich w odległych krajach Afryki i Azji. Stwarzanie szans edukacyjnych to droga do wychodzenia z ubóstwa, to również zapewnienie tak ważnego wsparcia w życiu młodszych i starszych.
Wiele osób poprzez ruch „Maitri” angażuje się w pomoc biednym i potrzebującym. Wszyscy ci, którzy poświęcają swój czas, pieniądze, dzielą się tym, co mają, traktują swoją pomoc ubogim jako dar czystego serca. Czują się równi z nimi, szanują ich godność, budzą wrażliwość na ich los. Są wśród nich misjonarze i misjonarki, którzy mają bezpośredni kontakt z ludźmi z ubogich krajów. Darczyńcy i adoptujący dzieci na odległość, wspierając materialnie i duchowo. Osoby działające w „Maitri”, pracownicy i wolontariusze.
Ograniczenia związane z globalną pandemią utrudniają, albo wręcz uniemożliwiają przesyłanie listów między krajami, podróże za granicę, kontakty bezpośrednie, ale to nie oznacza przerwy w pomaganiu. Nie ustajemy w rozdawaniu dobra, „ponieważ «pomoc na rzecz rozwoju krajów ubogich» oznacza «wytwarzanie bogactwa dla wszystkich»”.
Tekst: Katarzyna Dworakowska
Źródła:
- Encyklika Fratelli tutti
- Jakie wątki porusza encyklika Papieża Franciszka? Deon.pl
- Zasady życia uczestnika Ruchu „Maitri”