Znak Ruchu Maitri MY A TRZECI ŚWIAT
Pismo gdańskiego ośrodka
Ruchu Solidarności z Ubogimi Trzeciego Świata MAITRI
Nr 4 (42), maj 2000

WALKA Z DŁUGAMI WCIĄŻ TRWA

Nowy premier Japonii w Europie
      Zwolennicy oddłużenia demonstrowali podczas pierwszej podróży zagranicznej nowego premiera Japonii do Europy i Ameryki. W Wielkiej Brytanii 3.05. zebrali się przed siedzibą premiera Blaire'a. Zwolennicy Jubileuszu 2000 są poirytowani brakiem działań G7 dla wypełnienia zobowiązań przyjętych rok temu w Kolonii. Jubileusz 2000 zwraca się do premiera Mori jako przewodniczącego G8, aby uczynił ze szczytu w Okinawie szczyt historyczny, który zredukuje długi najbiedniejszych krajów do końca tego roku. Nawołują również, aby przedstawiciele krajów zadłużonych mogli być obecni podczas tych obrad. Przedstawiciele Organizacji Jedności Afrykańskiej oraz G77 (przywódcy najbiedniejszych krajów) podkreślają, że ich zdaniem powinni być na sali obrad, gdy są podejmowane decyzje, które będą mieć decydujący wpływ na życie obywateli ich krajów. Zwolennicy oddłużenia zwrócili się na piśmie do Blaire'a, jednego z oficjalnych pionierów oddłużenia, aby poruszył ten problem w czasie rozmów z premierem Mori.

Kolejny apel Ojca Świętego
      Ojciec św. Jan Paweł II wystąpił podczas obchodów święta 1 Maja w Rzymie, aby ogłosić apel o pilne działanie w sprawie zadłużenia Trzeciego Świata. Wyraził swoje rozczarowanie z powodu opieszałości społeczności międzynarodowej w sprawie oddłużenia krajów ubogich. W ramach obchodów zorganizowano imprezę Koncert na rzecz świata bez długów. Po Mszy św. Ojciec św. mówił o swym niepokoju związanym z globalizacją. Po raz kolejny zwrócił uwagę na kryzys zadłużenia krajów najbiedniejszych. "Obecny jubileusz stanowi odpowiednią okazję, abyśmy otworzyli swoje oczy na ubóstwo i marginalizację nie tylko poszczególnych osób, ale całych grup i narodów. Niektóre narody, zwłaszcza te najbiedniejsze, są obciążone zadłużeniem tak wielkim, że jego spłata jest praktycznie niemożliwa. Zmniejszyć lub wręcz anulować ten dług: oto wielce pożądany gest na Wielki Jubileusz. Apeluję do krajów bogatych i rozwiniętych."
      Apel Ojca św. idzie w ślad za ostrą krytyką, skierowaną w poprzednim tygodniu do krajów G7 za dotychczasowe niedotrzymanie obietnic, złożonych w czerwcu ubiegłego roku w Kolonii. Pomimo kwiecistych przyrzeczeń, padających z ust przywódców G7, najubożsi nadal muszą płacić najbogatszym, a ceną jest często życie ludzkie. Gdy udziałem krajów wierzycielskich jest bezprecedensowe bogactwo i rozwój, w roku ubiegłym z oddłużenia faktycznie skorzystało tylko 5 krajów, ale nawet one stoją przed koniecznością spłat przewyższających ich możliwości. Np. Tanzania otrzymała ostatnio jedynie 7% redukcję swego zadłużenia.
      Jubileusz 2000 wciąż podkreśla skalę skandalu, który powstał na skutek niedotrzymania obietnic przez G7. W czasie najbliższego spotkania przywódców G7 na Okinawie w lipcu br. kwestia zadłużenia musi zająć naczelne miejsce w programie obrad, a zadłużenie najbiedniejszych krajów powinno być anulowane do końca tego roku. Aktualnie obowiązująca inicjatywa HIPC jest niezadowalająca i obarczona ogromnymi problemami proceduralnymi.
      Warto przypomnieć, że już we wrześniu ub. r. na spotkaniu z delegacją Koalicji Jubileusz 2000 Papież ubolewał nad powstającymi opóźnieniami: "Dlaczego rozwiązywanie problemu zadłużenia jest tak powolne? Dlaczego jest tyle wahań? Skąd trudności w zabezpieczeniu funduszy potrzebnych nawet dla już uzgodnionych inicjatyw? To najubożsi płacą za opóźnienia i brak decyzji."

Doktorat honoris causa
      Ann Pettifor, współzałożycielka światowej Koalicji Jubileusz 2000 oraz dyrektor Koalicji brytyjskiej uzyskała 12.05. tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Newcastle nad rzeką Tyne. W czasie uroczystości przyznania tytułu powiedziała: "Jestem szczerze wdzięczna za ten zaszczytny tytuł, który przyjmuję w imieniu zwolenników Jubileuszu 2000 na całym świecie. Sprawę długów udało nam się wydobyć z zamkniętych salonów Waszyngtonu i wyprowadzić na ulice w Peru, Nairobi, Kalkucie, Birmingham, Kolonii, Tokio... jednym słowem na całym świecie. Łańcuchy zadłużenia, które krępują najbiedniejszych na całym świecie, zostały rozluźnione dzięki sile i energii ruchu Jubileusz 2000. Ale łańcuchy te należy skruszyć, aby najbiedniejsi świata otrzymali możliwość nowego startu."

Precedensowe oddłużenie
      Uganda jest pierwszym krajem, który skorzystał z przyrzeczeń złożonych przez G7 w czerwcu 99. Bank Światowy i MFW ogłosiły, że Uganda osiągnęła tzw. punkt zakończenia w procesie HIPC (bardzo zresztą krytykowanym) i w zw. z tym zobowiązania kraju w stosunku do wierzycieli międzynarodowych zostają zredukowane o 40%.
      Przedstawiciel Jubileuszu 2000 wyraził zadowolenie, że po roku słowa wreszcie przechodzą w czyny. Dodał jednak, że jest gorszące, iż kraje ubogie muszą czekać tak długo. Nowy układ na bazie Inicjatywy HIPC o wartości 100 mld USD został uzgodniony w Kolonii w czerwcu 99. Jednak postęp jest niesłychanie powolny, hamowany dodatkowo przez problem znalezienia źródeł finansowania oraz inne przeszkody stawiane przez międzynarodowe instytucje finansowe.
      Ann Pettifor powiedziała: "Dla Ugandy to wspaniała wiadomość. Ale inne kraje wciąż czekają za długo i dostaną za mało. To skandal, że do czasu spotkania G8 na Okinawie zaledwie niewielka część przyrzeczonych umorzeń z sumy 100 mld USD zostanie zrealizowana." Jubileusz 2000 podkreśla, że przypadek Ugandy jest kolejnym dowodem, iż Inicjatywa HIPC nie spełnia oczekiwań. Uganda wciąż zmuszona jest do zwrotu 1 mln dolarów tygodniowo, pomimo skrajnego ubóstwa i jednego z najgorszych wskaźników zarażenia AIDS na świecie.
      Dług nominalny Ugandy wobec wierzycieli międzynarodowych w 1997 r. wynosił 3,7 mld USD. W kwietniu 98 Uganda uzyskała redukcję zadłużenia w wysokości 650 mln USD w zw. z pierwszą Inicjatywą HIPC. Kolejne decyzje w Kolonii przyniosły 1,3 mld USD - razem ok. 2 mld USD. W czerwcu 99 dług Ugandy wynosił 3,2 mld USD.
      Uganda udowodniła 100% dostosowanie do zasad HIPC, przeznaczając środki na redukcję ubóstwa. Programy oświatowe opłacane ze środków uzyskanych z poprzednich redukcji zadłużeń podniosły poziom zapisów do szkoły podstawowej z 54 do 90%. Dzięki oświacie uległ zmniejszeniu również wskaźnik zachorowań na AIDS. Od czasu szczytu w Kolonii, gdzie przyrzeczono 100 mld USD na oddłużenie, faktycznie darowano zaledwie 2 mld i tylko 5 krajów uzyskało redukcję, osiągając tzw. punkt decyzyjny w procesie HIPC, który uprawnia do częściowego oddłużenia. Według harmonogramu HIPC ustalonego w grudniu ub.r. przynajmniej 10 krajów powinno już skorzystać z oddłużenia.

Poparcie w Cannes
      Gwiazdy ekranu poparły apel Jubileuszu 2000 obok takich osobistości, jak Sir Anthony Hopkins, Ewan McGregor, Helena Bonham-Carter, Bono, Dalaj Lama, Muhammad Ali i Desmond Tutu.
      Ewan McGregor powiedział: "Przed moim wyjazdem do Afryki trochę się orientowałem w obciążeniach związanych z zadłużeniem. Ale nie mogłem wprost uwierzyć, w jakim stopniu te ogromne sumy wpływają na życie zwykłych ludzi. Nie chodzi tylko o kapitał, ale też o błyskawicznie narastające odsetki. To istotnie szaleństwo. Tam dzieci umierają z głodu, a ich krajom nie wolno wspierać własnego ludu, ponieważ muszą sprzedawać swoje plony, aby zarabiać pieniądze, by zwrócić je nam. A te pieniądze wcale nam nie są potrzebne."
      Gwiazdy ekranu dołączyły swe nazwiska do Petycji podpisanej przez niemal 20 mln ludzi na świecie. Listy z podpisami będą przekazane przywódcom G7 na ich szczycie na Okinawie. Do tej pory niewątpliwie padnie rekord świata na największą petycję w historii (22 mln podpisów).
      Przedstawiciel Jubileuszu 2000, Jamie Drummond, powiedział: "Gwiazdy filmowe, miliony zwykłych ludzi z całego świata, nawet sam Papież - wszyscy jesteśmy wściekli na zwlekanie i brak zdecydowanych działań ze strony Blaire'a, Clintona, Chairaca i premiera Japonii, Mori'ego. Każdy składa obietnice, ale jakoś nie są w stanie zlikwidować długów. Jubileusz 2000 będzie zwiększać na nich nacisk przed szczytem w Japonii."


[Spis treści numeru, który czytasz]
[Skorowidz  tematyczny artykułów]
[Strona główna]      [Napisz do nas]